De film ‘The Passion of the Christ’ – een briefwisseling

Zeer geachte, beste broeder Seibel,

Ik schrijf u naar aanleiding van uw commentaar op de film ‘The Passion of the Christ’.
Allereerst de Bijbel! – Galaten 3:1: ‘U voor wie Jezus Christus eerder voor ogen is geschilderd alsof Hij onder u gekruisigd was.’ Dat was de grondtoon van de apostel Paulus.
Deze film wil niets anders in een tot nu toe niet geëvenaard, expressief schilderij!

Ik vind het een bekrompen, bij voorbaat al veroordelend beter weten, om een film te willen analyseren zonder hem gezien te hebben! Want alle afbeeldingen en Bijbelse taferelen worden juist met duidelijke Bijbelse centrale woorden van commentaar voorzien en ondertiteld. Het klopt dat de regisseur en de hoofdrolspeler een Rooms-Katholieke achtergrond hebben, de hoofdrolspeler is zelfs van Joodse afkomst, evenals degene die de moeder van de Heere Jezus uitbeeldt. Zij is een Roemeense Jodin.

Het klopt in geen geval, dat Maria als de moeder van God verheerlijkt wordt gepresenteerd, maar als een stille en eenvoudige moeder, die lijdt om haar Zoon. Dat het bloed van de Heere Jezus iets unieks en waardevols is, stelt de Bijbel duidelijk vast. Hoe men dat waardeert, dat kan ieder Christen op zijn manier tot uitdrukking brengen!

Het is legitiem om de Heere Jezus in beeld voor te stellen zonder het ‘afbeeldverbod’ te schenden, omdat de Heere Jezus volledig mens werd en eveneens verdient in het vlees weergegeven en aanbeden te worden, zoals Hij eveneens als vlees en bloed gegeten en gedronken wil worden.

Er zijn genoeg beelden die getuigen van het lijden van Christus, bijvoorbeeld het altaarstuk in Isenheim van Matthias Grünewald of de roeping van Nicolaus von Zinzendorf (Moravische Broeders) voor een lijdensschilderij en de woorden: ‘Dat deed Ik voor jou, wat doe jij voor mij?’

Er zijn nu al verbazingwekkende reacties op de film, zoals bijvoorbeeld een moordenaar, die zich meldt bij de politie en zijn moord bekent, een rechtsradicaal persoon bekent zijn dubbele brandstichting en schakelt de politie in Oslo in. Mensen verlangen naar Bijbels, om het nauwkeuriger te bestuderen (ervaren in onze kleine Christelijke boekhandel), en nog veel meer.

Dr. Billy Graham beschreef deze film in de nieuwste editie van Idee als zo sterk, dat dit waarschijnlijk meer zou uitwerken dan zijn levenslange evangelisatiewerk! Waarschijnlijk wordt met deze film, zoals beschreven door de Evangeliën over het lijden van de Heere Jezus opnieuw de profetie van de oude Simeon in Lukas 2:34 en 35 vervuld. De tegenstrijdige uitspraken van een zekere Fritz May of Friedrich Schorlemmer zijn gewoonweg verbijsterend en laten zien welk geesteskind zij geworden zijn!

Beste broeder Seibel, hier hebt u het mis met uw juridische visie op de Bijbel, zonder de vele voorbeelden van beelden van de Heere Jezus uit Zijn prediking en de beeldende voorstellingen van de evangelisten in de meest uitvoerig uitgebeelde lijdensgeschiedenis en eveneens de evangelische lijdenspoëzie met haar vele beelden, zoals woord en geest, logos en rhema evenwichtig in ogenschouw te nemen.

Over twee scenes van de film kan men van mening verschillen, die met het kind in de arm van de satan en die met de kraai. Dat doet echter aan de boodschap van de film geen afbreuk.

Ik voeg voor u een kopie van een beknopte preek van de evangelist Theo Lehmann toe, die laat zien hoe treffend men beeld en woord in het evangelisatiewerk kan verbinden!

Met broederlijke groet

C. W.

Beste broeder  W.,

‘Predik het Woord. Volhard daarin, gelegen of ongelegen’ (2 Tim. 4:2). Tot op heden mogen we het Woord van God doorgeven, prediken en vasthouden, zelfs als veel mensen het weigeren. Maar er niets beters dan dit Woord te prediken. Terwijl wij in ons leven, in onze verkondiging, vaak tekortschieten, blijft Gods Woord toch volkomen. En het is het Woord, alleen dit Woord, dat mensen redt.

Hartelijk dank voor uw brief naar aanleiding van de editie van ‘Folge mir nach’ en voor het artikel over ‘The Passion of the Christ’.

Hoe schilderde Paulus aan de Galaten Christus voor de ogen?

Graag ga ik in op uw kritiek over het kritische artikel over de lijdensfilm.

Het door u geciteerde vers uit Galaten 3 (‘U voor wie Jezus Christus eerder voor ogen is geschilderd alsof Hij onder u gekruisigd was’) laat op indrukwekkende wijze zien, hoe onze verkondiging zou moeten zijn.

Paulus had de Galaten immers geen beeld geschilderd, waarnaar hij nu verwees. Nee, zijn mondelinge verkondiging was zo levendig, zo tot het hart sprekend, dat de Galaten werkelijk ‘het beeld van gezonde woorden’ (2 Tim. 1:13) bezaten. Paulus had de Heere Jezus en Zijn werk zo geschilderd, zoals Hij en Zijn werk werkelijk waren. Daarvoor gebruikte hij geen beelden, maar beeldrijke taal. Daardoor kon hij een oorspronkelijke, geloofwaardige indruk over de Heere Zelf doorgeven.

Het zou immers ook vreemd zijn, wanneer Paulus in tegenspraak tot zijn eigen oproep (‘Predik het Woord’) in de zin van ‘Predik door beelden (films)’ gehandeld zou hebben. En de Bijbel zegt duidelijk, dat wij alleen door het levende en blijvende Woord van God wedergeboren zijn: ‘Dit echter is het Woord, dat U verkondigd is’ (1 Petr. 1:23 en 25).

Oordeel zonder kennis van de film?

Het mag bekrompen en betweterig lijken wanneer men een film beoordeelt die men niet gezien heeft. Maar door de filmmaatschappij en vele kritieken zijn er intussen veel bronnen die een beoordeling mogelijk maken. Daar komt bij de vraag of je een zaak door en door bestudeerd moet hebben, om deze te kunnen beoordelen. De Heere zegt eens in een gelijkenis: ‘Maar een vreemde zullen zij (de schapen) beslist niet volgen, maar zij zullen van hem wegvluchten, omdat zij de stem van vreemden niet kennen…  Mijn schapen horen Mijn stem en Ik ken ze en zij volgen Mij’ (Joh. 10:5 en 27). De schapen, waarmee wij mensen vergeleken worden, volgen de Heere Jezus omdat ze Zijn stem kennen. Maar ze volgen de valse herder niet, omdat ze de valse herder niet kennen en zijn stem niet herkennen – deze is niet van hun eigen, goede herder.

Zo is het ook op het geestelijk vlak. Wij moeten het verkeerde niet kennen. Wanneer wij vaststellen dat daaruit niet de stem van de goede herder spreekt, dan kunnen en moeten wij het als verkeerd afwijzen. Dit principe wordt ook door andere teksten ondersteund, bijvoorbeeld 1 Johannes 4:3; 2 Johannes 10.

Hoe is de inhoud van de film vanuit Bijbelse visie te beoordelen?

Is het werkelijk Bijbels, dat zo maar iemand de zondeloze en volmaakte mens, Jezus Christus Die tegelijk God is, speelt (1 Petr. 2:22; 1 Joh. 5:20)? Is het Bijbels, om het unieke werk van Christus, dat niet overgedaan kan worden, te spelen (Hebr. 9:26; 10:12; vgl. ook 2 Kon. 18:4)? Is het Bijbels, dat de moeder van de Heere Jezus het door de geseling vergoten bloed (laten we niet vergeten dat het in de film rode kleurstof is!) met een doek opdrinkt, aan haar lippen drukt en drinkt (hoewel het drinken van bloed uitdrukkelijk verboden is, in het Oude en in het Nieuwe Testament; Gen. 9:4; Lev. 7:27; Hand. 15:20; 21:25)? Waarom schrijft de Bijbel geen woord over het kreunen en rochelen tijdens de geselingsscènes (Hand. 8:32; Joh. 19:1), waarvan deze film vol zit?

Wat heeft ons gered: was dat het lijden van de kant van de mensen of van de kant van God in de drie uren duisternis (2 Kor. 5:21; Hebr. 10:14)? Is het Bijbels, dat de duivel in de tuin van Gethsemané met Jezus onderhandelt (Luk. 22:41-44)? Is het Bijbels, dat de Heere Jezus op weg naar het huis van de hogepriester van een brug gesmeten wordt en naast Judas belandt? Is het Bijbels, dat Maria de Heere Jezus op weg naar het kruis helpt (Luk. 23:26)? Maakt het echt niets uit (of demonisch), dat bij de geseling in de film de duivel (gespeeld door een vrouw) met een baby op de arm verschijnt, dat zich als wezen ontpopt dat de Heere Jezus bespot? Is het Bijbels, dat Maria het lichaam van de gestorven Heere Jezus in haar armen houdt (Joh. 19:38-41)?

De andere punten van mijn artikel wil ik niet herhalen.

Hoe moeten de positieve en negatieve reacties van toeschouwers getaxeerd worden?

Inderdaad kan men over de door u genoemde reacties op de film alleen maar blij zijn! Maar is het eerlijk om te verzwijgen dat er ook voorbeelden van negatieve aard zijn? Dat er mensen bij het bekijken van de film gestorven zijn? Dat media over een moord berichtten, die in aansluiting op het filmbezoek begaan zou zijn? Dat sommige bezoekers van de film wel graag hun bezoek zouden willen terugdraaien, als dat mogelijk zou zijn, omdat datgene wat er gebeurde hen in hun droom achtervolgt? Of omdat ze nu steeds het gezicht van de acteur, echter niet de Heere Zelf voor ogen zouden hebben? … Maar zelfs wanneer er ‘alleen maar’ positieve gevolgen zouden zijn: heiligt het doel dan wel de middelen, als het om het Evangelie van God gaat? Is zegen de maatstaf, om de onderliggende zaak te beoordelen (Rom. 3:8)?  In de tijd van koning Jerobeam II werd door Jona zegen beloofd. En toch was deze koning een door en door goddeloze man (2 Kon. 14:24 en 27).

Het door u geciteerde oordeel van de door God begenadigde evangelist Billy Graham is werkelijk verschrikkelijk! Het is in tegenspraak met Gods Woord (2 Tim. 4; 1 Petr. 1; Rom. 10). En al verwijzen ze naar IdeaSpektrum, ik raad u aan in het nummer 12/ 2004, blz. 17 (rechterkolom) de daar genoemde gedachten nog eens na te lezen.

Zoals daar uiteengezet is, moet worden gevreesd dat de mensen weliswaar net als in Lukas 23:48 zich op de borst zullen slaan, maar vervolgens hun eigen leven zonder God verder gaan leiden.

Het is het bewust zijn van de eigen zonde, van het verloren zijn voor God, dat ons tot bekering brengt. Deze prediking ontbreekt helaas in toenemende mate in onze tijd! Een preek, die mensen naar hun Redder kan leiden! Een preek in woorden. Zo heeft trouwens ook de door u genoemde en door mij gewaardeerde evangelist Theo Lehmann zijn preek naar aanleiding van deze film in woorden (en niet in beelden!) weergegeven.

Welke betekenis heeft het bloed van de Heere Jezus?

Laten we niet vergeten, wanneer het om het bloed van Jezus gaat: niet het bloed, dat door de geseling uit de wonden van de Heere stroomde, heeft ons kunnen redden. Alleen Zijn offerdood, Zijn leven, dat Hij overgaf – dat wordt bedoeld, wanneer het om het door de Heere Jezus vergoten bloed gaat – dat heeft verzoening gebracht en heeft ons kunnen redden. En wanneer de Heere Jezus zegt: ‘Wie Mijn vlees eet en Mijn bloed drinkt, heeft eeuwig leven, en Ik zal hem doen opstaan op de laatste dag’ (Joh. 6:54), dan spreekt Hij de verboden van het Oude en Nieuwe Testament om bloed te drinken niet tegen. Het hele spreken van de Heere is vol beelden en symbolen.

Want de Heere Jezus noemt Zich daar bijvoorbeeld het Brood van de hemel. Wij eten Zijn vlees en drinken Zijn bloed, als wij in geloof aannemen dat Hij voor ons aan het kruis gestorven is, doordat Hij plaatsvervangend voor ons de straf over de zonden op Zich nam. Met een letterlijk drinken van het bloed of lichaam van de Heere heeft dit vers niets van doen.

Afsluitend kan ik daarom slechts mijn waarschuwing voor de film uit het artikel herhalen. Het lezen van de ‘lijdensgeschiedenis’ in het Evangelie van Lukas (of in één van de drie andere Evangeliën) daarentegen beveel ik van ganser harte aan!

Met hartelijke groeten in onze Heere Jezus Christus,

Manuel Seibel